Er zijn zeer veel onderzoeken gedaan naar ICT in het onderwijs. De NOS noemt het al: “Slechtere schoolprestaties door meer computergebruik” maar uit andere hoeken is weer te horen dat ICT in het onderwijs juist goed is. Dit zou blijken uit het onderzoek van de Universiteit Twente en de Radboud Universiteit Nijmegen, waar het artikel “Leerlingen leren beter door ‘slimme tablets'” op gebaseerd is. Zo prijken nog veel meer krantenkoppen. Maar wat te geloven?

Allereerst is het belangrijk duidelijk te maken dat samenhang niet hetzelfde is als causaliteit. Sommige zaken hebben zeker met elkaar te maken, maar er is geen oorzaak – gevolg verband, vaak is er juist een gezamenlijke oorzaak die niet behandeld wordt in het artikel/onderzoek.

Zeer grootschalige onderzoeken zoals die van de OECD die op de website van de NOS verscheen, zijn lastig om mee te vergelijken. Er zijn zo veel scholen en leerlingen onderzocht dat de persoonlijke en lokale situaties niet naar voren komen. De conclusie die de NOS uit dit onderzoek haalt is ook niet goed, Trouw verwoord het beter: “Slechtere onderwijsresultaten door verkeerd gebruik computers”. Beide artikelen zijn gebaseerd op hetzelfde onderzoek, andere conclusies. Zo is maar eens te zien hoe onbetrouwbaar kranten kunnen zijn op dit gebied.

Op de volgende plekken zijn onderzoeken te vinden over ICT en onderwijs:

Na het vinden van een onderzoek is het belangrijk te kijken naar de kwaliteit en relevantie van het onderzoek. Hieronder staan 8 tips bij het beoordelen van een onderzoek om onderwijskeuzes in ICT te onderbouwen:

1. Vraag je af hoeveel de situatie van het onderzoek op de eigen situatie lijkt. Dat zijn de onderzoeken die het meest relevant zijn en waar je de beste informatie uit kan halen. Op deze manier zijn de aanbevelingen en cijfers relevant en geloofwaardig voor je klas/school.
2. Kijk bij het lezen van een onderzoek of er goed beschreven is wat de didactische functie was, wat wil men bereiken met het onderwijs. Zo voorkom je dat het onderzoek dat je gebruikt dat nutteloost is, dat geen doel heeft. Er moet goed beschreven worden wat er bereikt word en hoe het middel (papier, ICT) daaraan bijgedragen heeft.
3. Kijk daarnaast ook naar wat de controle groep doet. In een onderzoek wordt de nieuwe situatie vaak vergelijken met de oude, normale of traditionele. Geldt in uw eigen situatie ook dezelfde oude situatie? Anders kloppen de vergelijkingen niet en worden er verkeerde verwachtingen geschept van de resultaten.
4. Ga in het onderzoek op zoek naar een alternatieve verklaring van het effect, bijvoorbeeld in de discussie. Als deze niet aanwezig is, probeer zelf een alternatieve verklaring te bedenken en ga er niet altijd van uit dat samenhang hetzelfde is als causaliteit.
5. Geloof niet wat er in de krant staat. Kranten willen een aantrekkelijke en spraakmakende titel en deze is lang niet altijd waar. Zoek altijd eerst het onderzoek op waar deze uitspraak op gebaseerd is en controleer het. Zo voorkom je dat je verkeerde keuzes maakt aan de hand van een krantenkop.
6. Weet dat je onderzoekers kan contacteren als je een vraag hebt over het onderzoek. Ze vinden het vaak erg fijn als mensen interesses hebben in hun onderzoek en geven graag extra informatie en uitleg.
7. En als laatste: laat je inspireren door wetenschap!