Jessy Faas 
GIS in het Voortgezet Onderwijs – De eerste stap
Beginnen met GIS in het voortgezet onderwijs is lastig, als leerkracht heb je het vaak al erg druk en is het lastig om met weinig tijd je nieuwe dingen eigen te maken en lessen voor te bereiden. Lesgeven met GIS heeft veel voordelen en is die extra tijd zeker waard. Maar hoe hou je die extra investering in tijd zo minimaal en hoe begin je?
Als eerste is het belangrijk om te begrijpen wat GIS is en hoe het in de basis werkt. Een goed begin is natuurlijk om de vorige delen uit deze serie te lezen.
Korte cursus
Ook raad ik je aan om daarna een korte cursus te volgen om GIS ook daadwerkelijk uit te proberen. Esri, een software bedrijf van GIS producten, heeft een gratis cursus die zeer nuttig is als je hun online software (web GIS) wilt gebruiken in de les. Deze cursus, Teaching with GIS: introduction to using GIS in the classroom, duurt ongeveer 3 uur en is erg hands on. Je oefent met de gratis versie van ArcGIS online, leert na te denken over de data en patronen en krijgt ook te maken met de theorie van lesgeven met GIS. Het is een goede basis om meer over GIS en wat de mogelijkheden zijn te leren, maar om het in te zetten in de les is er nog veel voorbereidingstijd nodig. Er zijn namelijk weinig tot geen uitgewerkte lessen in het Nederlands beschikbaar die de reguliere stof behandelen met behulp van ArcGIS Online. Deze zou je dan zelf, of in samenwerking met andere leerkrachten moeten ontwikkelen.
Ga aan de slag!
Er zijn al een aantal lessen ontwikkeld met het oog op het Nederlandse onderwijs. Probeer deze gerust eens uit in de les. Zorg ervoor dat je zelf enthousiast de les geeft en neem de leerlingen daarin mee, dat is erg belangrijk en kan niet vergeten worden. Lesgeven moet naast leerzaam ook leuk zijn en GIS kan daarbij helpen!
Helaas is er nog maar weinig ontwikkeld, EduGIS is op dit moment zeker de beste optie. Daarnaast heeft Malmberg workshops voor docenten met QGIS, al is dit lastig terug te vinden via de website. Wel heeft Esri Amerika een heleboel Engelstalige lessen die te gebruiken zijn bij sommige klassen.
EduGIS
Dit is een website met een webGIS (viewer met basic edit mogelijkheden) en bijbehorende lessen. De leerlingen krijgen een werkblad waar ze vragen op kunnen beantwoorden en in de viewer worden ze begeleid in welke knoppen nodig zijn en wordt er ook context gegeven. Voorbeelden van lessen zijn Karaktervolle wijk, Op zee en Kennismaken met Suriname. Er zijn veel verschillende lessen, over binnen- en buitenland en voor verschillende niveaus en leeftijden. Het voordeel van EduGIS is dat alle data aanwezig is in de kaart en met één klik ook te bekijken is. Daarnaast worden de leerlingen goed begeleid en zijn de vragen doordacht. Deze begeleiding mist vaak bij andere toepassingen.
Tools voor buiten
Daarnaast zijn er een aantal tools die ook ingezet kunnen worden tijdens excursies of lessen in de omgeving van de school.
- Veldwerk 2.0 van Dennis Huntink en Esri Nederland. Deze app is speciaal ontwikkeld voor het onderwijs in samenwerking met Esri. Als docent zet je een kaart klaar voor je leerlingen, met een route en vragen om te beantwoorden. Deze route kunnen de leerlingen op hun mobiel volgen en tegelijkertijd beantwoorden ze de vragen. Erg leuk tijdens een excursie om meer te weten te komen over de omgeving. Regelmatig workshops via de website van Esri.
- Collector for ArcGIS van Esri. Als je ervan houd om zelf uit te puzzelen hoe dit werkt of als je al aardig wat ervaring hebt met Esri software is dit een mooie toepassing. De naam Collector zegt het al, je kan informatie verzamelen met deze app. Zo kan je je leerlingen op pad sturen met een opdracht, bijvoorbeeld om in kaart te brengen waar prullenbakken en bankjes staan in de openbare ruimte of waar welke soort steen in het bos gevonden is. Door de informatie aan een locatie te hangen is de data erg bruikbaar om later te bekijken en patronen in te herkennen. De informatie kan een categorie (keuzemenu) zijn, een beschrijving of zelfs een foto.
Er zijn dus al een aantal toepassingen en lessen beschikbaar, maak er gebruik van en test het uit!
In het laatste deel van deze serie ga ik verder over of en hoe vaak het gebruikt wordt.
Mooi dat je het ‘in kaart’ brengt! Ik ben ook al jaren bezig om GIS aan de man/ vrouw te brengen. Lees maar eens waar ik in de community aardrijkskunde hier over schreef en schrijf: http://aardrijkskunde.vakcommunity.nl/ .Volgens mijn gegevens ben je daar geen lid van 🙂
Humboldt van Malmberg is idd een methode die GIS als extra lesstof aanbiedt en ik geef die workshops…soms ook op scholen. Ik ben afgestapt van ESRI software (en hun beloftes om voor het VO onderwijs iets te ontwikkelen) en gebruik nu QGIS (Open Source) wat echt kan wedijveren met ESRI, maar vooral ook voor leerlingen gratis beschikbaar is. Alle analyses en technieken zijn mogelijk. Voor mijn eigen school maak ik ook PO’s en lessen…..