Terug in de tijd – met kaarten, hoe doe je dat?

Het kan heel erg interessant zijn tijdens de aardrijkskundeles; de ontwikkeling van een gebied laten zien door de jaren heen. Door te laten zien wat er in het verleden is gebeurd, wordt het gemakkelijker om de huidige situatie te begrijpen. Misschien kunnen leerlingen op basis van het verleden zelfs wat te zeggen over de toekomst.

Die ontwikkeling kan je op verschillende manieren aan leerlingen duidelijk maken. Je kan een verhaal vertellen, foto’s van vroeger en nu laten zien en je kan kaarten vergelijken. In dit artikel wil ik laten zien hoe je de ontwikkeling van een gebied aan de hand van kaarten kan laten zien.

Er zijn verschillende soorten kaarten die te gebruiken zijn om verandering te tonen. Dit kan eigenlijk met elke kaart, omdat een kaart over het algemeen een momentopname is. Topografische kaarten geven een goed beeld van hoe infrastructuur en bebouwing veranderd is. Satellietbeelden kunnen hier ook een globaal beeld van geven, maar daarnaast zijn ze ook erg bruikbaar bij verandering in de natuur. Dingen zoals demografische veranderingen zijn het beste te zien op thematische kaarten.

Voor al deze soorten kaarten is er een tool of een manier om de verandering te bekijken. Hieronder laat ik je 5 manieren zien.

Topotijdreis
www.topotijdreis.nl

Wellicht al bekend bij velen; Topotijdreis. Met deze tool kan je de topografische kaarten van het Kadaster terugkijken (wel 200 jaar!). De kaarten van Topotijdreis zijn ook los te gebruiken in je eigen ArcGIS Online kaart of StoryMap. De kaarten kan je vinden door binnen ArcGIS Online te zoeken, bijvoorbeeld door ‘Topo 1977’ in te typen. Zo zou je bijvoorbeeld een eigen ‘swipe map‘ kunnen maken van twee kaarten.

Google Earth Timelapse
www.earthengine.google.com/timelapse

In deze tool heeft Google de satellietbeelden van 1984 – 2018 van heel de wereld achter elkaar gezet. Je kan de snelheid veranderen of de beelden op pauze zetten en zelf de jaartallen rustig bekijken.

World Imagery Wayback App
www.livingatlas.arcgis.com/wayback

Ook Esri heeft satellietbeelden van de hele wereld in een app samengevoegd. Deze gaan ongeveer 5 jaar terug. De datum van de beelden hangt af van de locatie op aarde. Je kan de beelden gemakkelijk in je eigen kaart verwerken.

Luchtfoto’s Nederland
Via www.livingatlas.arcgis.com

In plaats van satellietbeelden zijn er ook luchtfoto’s van Nederland beschikbaar. Deze zijn dichterbij de aarde gemaakt en daarom zijn er meer details op te zien. De luchtfoto’s zijn binnen ArcGIS Online beschikbaar van de jaren 2012 – 2017.

CBS in uw buurt
www.cbsinuwbuurt.nl

CBS heeft een kaartviewer beschikbaar gesteld met geografische data. Veel datasets bevatten data van meerdere jaren. De kaartlaag ‘Percentage personen tot 15 jaar’ bevat bijvoorbeeld data van 2009 tot en met 2017.

Bonus tip
Geen zin in technologie? Vaak kan je in de kringloop voor een klein prijsje al een oude atlas op de kop tikken, leg die naast een actuele atlas en het vergelijken kan al beginnen!

Hoe denk jij deze tools te kunnen gebruiken? Laat het me weten! Dat kan hieronder in een reactie, via Twitter of door mij een mail te sturen.